احياي نوزادان :
يكي از علل مهم مرگ و مير نوزادان به خصوص نوزادان نارس و كم وزن مشكل تنفسي است.مشكلي كه مي توان با كمي وقت،دانش ومهارت لازم از آن جلوگيري نمود.و در صورت بروز در همان ثانيه هاي اول آن را اصلاح كرد.نكته قابل توجه اين است كه احياي نوزادان و كودكان نياز به وسايل خاص و مدرن ندارد.با چند اقدام ساده مي توان تعداد قابل ملاحظه اي از نوزادان و كودكان مبتلا را نجات داد.
اهداف اصلي احياي نوزاد عبارتند از :
1- به حداقل رسانيدن اتلاف گرما
2- بازنگه داشتن راههاي تنفسي
3- حمايت ار تنفس
4- حمايت از گردش خون
توجه : عمليات احياي نوزادان با احياي اوليه يا اساسي شروع مي شود و اگر بهبودي حاصل نشد عمليات تا احياي پيشرفته ادامه خواهد يافت.
مراحل احياي اوليه (مقدماتي)
1- گرم كردن نوزاد
2- اصلاح وضعيت يا پوزيشن سروگردن نوزاد
3- خارج كردن ترشحات مجاري تنفسي نوزاد
4- درمان با اكسيژن
5- ماساژ قلب در نوزاد
در صورت عدم موفقيت مراحل بالا بايد احياي پيشرفته كه شامل لوله گذاري داخل ناي و استفاده از داروها مي باشد شروع شود.
1- گرم كردن نوزاد :
در جه حرارت بدن نوزاد بلافاصله پس از تولد كاهش مي يابد و اگر براي حفظ دماي بدن نوزاد اقدامي صورت نگيرد درجه حرارت بدن خيلي سريع كاهش مي يابد.و اين هيپوترمي سبب مي شود نياز به اكسيژن2برابر شود.بنابراين هيپوترمي براي نوزادان تازه متولد شده يا نيازمند به احيا بسيار خطرناك است.
خطرات كاهش دماي بدن نوزاد :
- هيپوكسي
- اسيدوز
- هيپوگليسمي(كاهش قند خون)
- اختلالات انعقادي
بنابراين در برخورد با يك نوزاد بايد او را در يك پتو يا حوله گرم و خشك قرارداد و او را از مجاورت جريان هواي آزاد(كوران) دور كرد و نوزاد روي سطحي بايد احيا شود كه گرم و تميز و سفت باشد.
2- اصلاح و ضعيت و پوزيشن سروگردن نوزاد :
بايد براي بازكردن راه هوايي نوزاد،پوزيشن صحيح به سروگردن نوزاد داده شودبراي اين كار بايد سروگردن و تنه نوزاد در يك راستا قرارگيرد و مختصري چانه نوزاد به عقب كشيده شود.براي اين كار حوله اي كوچك را زيرشانه هاي نوزاد قرارداده و سپس چانه نوزاد را مختصري به عقب بكشيد
توجه : در نوزادان بايد از فلکسيون واكستنسيون بيش از حد گردن جلوگيري كردچون راه هوايي نوزادان بسياركوچك و قابل انعطاف است و سريعاً مسدود مي شود.
3- خارج كردن ترشحات مجاري تنفسي نوزاد :
اين كار با استفاده از ساكشن يا اگر ساكشن در دسترس نباشد با پوار انجام مي شود.
نكته : ابتدا ترشحات دهان را ساكشن كنيد سپس ترشحات بيني را0چون اگر در ابتدا بيني ساكشن شود باعث تحريك شده و.نوزاد محتويات دهان را آسپيره مي كند.
نكته : پوار بايد در مايع ساولن نگهداري شود.قبل از استفاده بايد پوار را فشار داد تا ساولن تخليه شود.
نكته : پوار يا ساكشن بايد به آرامي انجام شود تا باعث آسيب راههاي هوايي و حلق بيمار نشود.
توجه : از ساكشن نبايد به مدت طولاني استفاده كرد.زيرا با تحريك ته حلق و عصب واگ؛ سبب برادي كاردي و تشديد هيپوكسي مي شود.همچنين دقت شود كه در هر نوبت ساكشن زمان آن بين3 تا 5 ثانيه باشد.در فواصل ساكشن بايد به نوزاد اكسيژن داده و ضربان قلب را كنترل نمود.
4- تحريك پوستي نوزاد :
بايد به خاطر داشت كه خشك كردن و ساكشن نمودن نوزاد،خود يك نوع تحريك پوستي است كه ممكن است نوزاد به آن عكس العمل نشان دهدو وضعيت تنفسي اش منظم شود.ولي با اين وجود ،دو روش بي خطر براي تحريك پوستي وجود دارد.
1- ضربه زدن به كف پاها
2- ماليدن و ماساژپشت
چنانچه تحريك پوستي اثربخش باشد منجربه افزايش فعاليت تنفسي و حتي گريه نوزاد مي شود.
نكته : براي تحريك نوزاد نبايد از روش هايي مثل فشارروي زائده گزيفوئيد يا ضربه به پشت استفاده شود.زيرا باعث آسيب جدي به نوزاد مي شود.
5- درمان با اكسيژن :
اگر پس از انجام اقدامات بالا،حركات قفسه سينه حين تنفس قرينه و مقدار تنفس بيشتر از 30بار در دقيقه باشد،اقدام فوري ديگري نياز نيست.اگر بيمار به اقدامات بالا پاسخ نداد يعني تنفس نداشت يا تنفس هايgasping داشت بايد فوراً تهويه با فشار مثبت (تهويه با ماسك وآمبوبگ) شروع شود.
توجه : انتخاب سايز مناسب ماسك در احياي نوزاد مهم است.ماسك مناسب ماسكي است كه كاملاً بيني و دهان را بپوشاند و به گونه و چشم نوزاد فشار وارد نكند.
توجه : سايز آمبوبگ نوزاد بايدcc250 يا cc300 باشد. به هيچ وجه از آمبوبگ بزرگسالان براي احياي نوزادان استفاده نكنيد چون حجم زيادي هوا وارد ريه هاي نوزاد مي كند كه منجر به پارگي ريه نوزاد مي شود.
توجه : تنفسGasping : تنفس هاي آه مانند كه تنفس هايي آهسته و غير مؤثر مي باشند و نشانه بد حال بودن نوزاد است سرعت دادن تنفس با آمبوبگ به نوزاد40-30 بار در دقيقه است.هربار فشردن آمبوبگ بايد1تا 2 ثانيه طول بكشد.
توجه : حين آمبوزدن نبايد دستمان روي قفسه سينه نوزاد باشد.چون بايد حين آمبوزدن به قفسه سينه نگاه كنيم تا ببينيم آبا با آمبوزدن قفسه سينه نوزاد بالا و پايين مي رود يا خير.اگر قفسه سينه با آمبوزدن حركت نكند يعني تهويه مؤثر نيست.بلافاصله بايد باز بودن راه هوايي مجدداً كنترل شود.يعني توجه كنيم كه آيا هوا از كناره ماسك نشت مي كند يا خير.عيوب فوق را رفع كرده و مجدداً تهويه را ادامه مي دهيم.پس از يك دقيقه تهويه با آمبوبگ بدون اينكه ماسك را از روي صورت نوزاد برداريم تهويه را مدت كوتاهي قطع مي كنيم و به قفسه سينه نوزاد نگاه مي كنيم تا ببينيم آيا تنفس خودبخودي دارد يا خير؟اگر تهويه خودبخوي داشت و ضربان قلب بيش از 100بار در دقيقه بود:
1- تهويه با آمبوبگ قطع شود.
2- فوراً جريان اكسيژن براي بيمار برقرار گردد.
علائم بهبودي نوزاد حين احيا شامل موارد زير است:
1- ضربان قلب روبه افزايش است.
2- تنفس خودبخود شروع شود.
3- بهبودي رنگ پوست نوزاد
اما اگر علي رغم تنفس خودبخودي ضربان قلب كمتر از 60بار در دقيقه باشد يا بين 100-60 باشد ولي علي رغم تهويه كافي رو به كاهش باشد،خون غني از اكسيژن ناشي از تهويه خوب نمي تواند به گردش خون برسد چون برون ده قلب كم است.
در اين شرايط بايد ماساژ قلب شروع شود.
براي ماساژ قلب 2روش وجود دارد :
1- روش انگشت شست
2- روش 2 انگشتی
توجه : انگشتان يا شصت ها را در 2/1 تحتاني استرنوم قرار دهيد.خط فرضي بين دو نوك پستان نوزاد بكشيد.محل ماساژدست زير اين خط مي باشد.
توجه : ميزان فشار بر قفسه سينه بايد آنقدر باشد كه استرنوم2- 5/1سانتي متر پايين برود.تعداد ماساژ بايد90بار در دقيقه باشد.
توجه : با هر 3بار ماساژ قلبي يك تهويه(نسبت3به1)انجام شود.
توجه : در روش ماساژ با دو انگشت،انگشت اشاره و مياني بايد به شكل عمودي روي 2/1 تحتاني استرنوم قرار گيرد.60-30 ثانيه پس از شروع ماساژ ضربان قلب را مجدداً كنترل كنيد به محض اينكه ضربان قلب به 80 بار دردقيقه رسيد ماساژ را قطع مي كنيد ولي تا زماني كه مقدار ضربان به 100بار در دقيقه برسد تهويه ادامه مي يابد.
توجه : براي شمردن تعداد ضربان قلب نوزاد بايد با گوشي،تعدادضربان را در 6ثانيه شمرده و در10ضرب كنيم.اگرپس از60 تا30 ثانيه،همچنان ضربان قلب كمتر از 80 باشد،تهويه با اكسيژن 100% و ماساژقلبي ادامه مي يابد تا احياي پيشرفته با گذاشتن لوله داخل تراشه و تجويز دارو شروع شود.
توجه : در نوزادان از لارنگوسكوپ با تيغه صاف براي احيا استفاده شود و نوزاد انتوبه مي شود.
استفاده از داروها حين احياي پيشرفته
اگر ضربان اوليه قلب صفر باشد يا پس از 30ثانيه تهويه با آمبوبگ و ماساژ قلبي كمتر از 80 باشد.آدرنالين تجويز ميشود.
روش تجويز آدرنالين : آمپول آدرنالين cc1 با غلظت 1000/1 مي باشد. آمپولcc1 را با cc9 آب مقطر در يك سرنگ cc10 مي كشيم.و سپسcc 3 تا 5 از آن را داخل وريد نوزاد يا داخل تراشه تزريق مي كنيم.
توجه : اگر سرنگ انسولين در دسترس باشديك صدم واحد از سرنگ انسولين را با آمپول آدرنالين و 9صدم واحد باقيمانده را با آب مقطر پر مي كنيد و 3صدم تا 5 صدم واحد را زير جلدي اگر بيمار رگ نداشته باشد مي توان تزريق كرد.
توجه : انتقال سريع نوزاد به بيمارستان فقط در صورتي كمك كننده است كه نوزاد گرم نگه داشته شود.تهويه كافي براي بيمار برگزار شود و گرنه اگر بدون گرم كردن نوزاد و عدم برقرار كردن تهويه مناسب فقط قصد ما انتقال سريع به بيمارستان باشد.تا نوزاد به بيمارستان برسد دير شده است و نتيجه گيري از اقدامات انجام شده در بيمارستان كمتراست.
نظرات شما عزیزان:
تبادل
لینک هوشمند
